Şiir Şehir: Viranşehir Projesi
Projenin Hedefi
Medeniyetin şekillendiği kadim ilçemiz Viranşehir’in; maddi, manevi, tarihi, ekonomik, sosyal ve doğal değerlerinin özgün bir şekilde bir araya getirilerek tanıtılması, bu sayede ilçemizin marka şehir haline gelmesi hedeflenmektedir.
Projenin Amacı
Proje ile Viranşehir’e kimlik kazandırmak ve ilçenin öne çıkan değerlerini tanıtmak amaçlanmaktadır. SWOT analizi sonucunda belirlenecek özel hedefler doğrultusunda yürütülecek tanıtım faaliyetlerinde ilçenin mimari ve tarihi yapıları, kültürel ve sportif altyapısı, tarımsal ve yöresel ürünleri, gastronomik zenginlikleri gibi unsurlar; internet, televizyon, gazete, dergi, broşür, sergi, sempozyum ve fuar gibi mecralar aracılığıyla tanıtılacaktır.
Projenin Gerekçesi
İlçemizde yaşayan bireylerin yaşadıkları yerin farkına varmaları, yerel değerlere sahip çıkmaları ve üretken hale gelmeleri amaçlanmaktadır. Viranşehir’in kültürel, sosyal ve ekonomik anlamda bir cazibe merkezi haline gelmesiyle hem ilçe halkı hem de dışarıdan gelen ziyaretçiler bu değerlerden faydalanacaktır.
Projenin Uygulanma Tarihi
2024 – 2025
Durum Analizi
Şanlıurfa’nın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Viranşehir, 1.843 km² yüzölçümüne sahip olup, bölgenin volkanik dağı olan Karacadağ’ın güney eteklerine yaslanmıştır. Deniz seviyesinden 620 metre yükseklikte yer alan Viranşehir, geniş ve verimli ovaları sınırları içerisinde barındırmaktadır.
Tarih boyunca farklı dönemlerde Mardin ve Şanlıurfa illerine bağlı olarak yönetilen Viranşehir, tarihi İpek Yolu üzerinde stratejik bir konumda yer almaktadır. İlçe, Şanlıurfa’ya 90 km, Mardin’e 100 km, Diyarbakır’a ise 110 km uzaklıktadır.
Coğrafi Konum ve Komşular:
Viranşehir, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Kuzey Mezopotamya kesiminde yer alır. İlçe; Derik, Kızıltepe, Mazıdağı, Ceylanpınar, Şanlıurfa, Harran, Siverek, Diyarbakır ve Çınar ilçeleriyle komşudur.
Demografik Yapı:
Viranşehir’in nüfusu 205.380 kişidir. Bu nüfusun 101.689’u erkek (%49,51), 103.691’i kadın (%50,49) bireylerden oluşmaktadır. İlçeye bağlı 145 mahalle bulunmaktadır. 1904 yılında belediye statüsü kazanan Viranşehir, kadim geçmişiyle medeniyetlerin izlerini günümüze taşıyan ender kentlerden biridir. Yedi kez viran olmuş, ancak her defasında yaşamı yeniden inşa ederek “dirilişin sembolü” haline gelmiştir.
Tarihî ve Stratejik Önemi:
Viranşehir, doğu ile batıyı birbirine bağlayan ticaret yolları üzerinde yer alması sebebiyle geçmişten günümüze stratejik bir konumda olmuştur. Günümüzde bile İpek Yolu güzergâhının bir parçası olarak önemini korumaktadır.
Gastronomi ve Kültürel Değerler:
İlçe, zengin gastronomik kültürüyle de öne çıkmaktadır. Yöreye özgü lezzetler arasında: çiğ köfte, söğürtme (haşlanmış patlıcan, sarımsak ve tereyağı karışımı), tirit (etli sarımsaklı haşlama), şelengo (bölgeye özgü salatalık türü) ve sac kavurma (bu yemeğin çıktığı yer olarak bilinir) önemli yer tutmaktadır.
Ekonomik Yapı ve Tarım Potansiyeli:
İlçe çevresinde birkaç tepe dışında arazi genellikle düzlük şeklindedir. Bu özellik, Viranşehir’i önemli bir tarım merkezi haline getirmiştir. GAP Projesi kapsamında sağlanan sulama olanakları ve çiftçilerin kendi açtırdıkları kuyular sayesinde yılda 2–3 kez ürün ekimi yapılabilmektedir.
Başlıca tarımsal ürünler: buğday, pamuk, mısır, arpa, mercimek, karpuz, kavun, domates, patlıcan, biber ve salatalık çeşitleridir. Bu üretim çeşitliliği, ilçenin ekonomik canlılığını ve tarımsal gücünü desteklemekte, bölge halkının temel geçim kaynağını oluşturmaktadır.
Genel Sonuç ve Beklentiler
“Şiir Şehir: Viranşehir” projesiyle ilçemizin kültürel, tarihî, sosyal ve ekonomik değerlerinin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması, tanıtılması ve markalaşması hedeflenmektedir. Proje sonunda ilçemizde farkındalık artacak, yerel kalkınma ivme kazanacak ve Viranşehir bir “değerler şehri” kimliğiyle öne çıkacaktır.
